18 Kasım 2019

İNCELEME: Mark Twain - İnsan Nedir?

İnsan Nedir? -İnsan bir makinedir.

Mark Twain, İnsan Nedir? Öyküsünde insanın özüne iniyor; İnsanın temelinde nelerin var olduğunu, insanın nasıl "çalıştığını" ve nasıl geliştiğini; aynı zamanda bu temel soruların toplumdaki karşılığını göstermeye çalışıyor.

Kitap, iki karakterin (Yaşlı Adam, Genç Adam) diyaloglarından oluşuyor. Bu diyalog Yaşlı Adamın, "buhar makinesini oluşturan malzemeler nelerdir?" sorusuyla başlıyor. Verilen cevap ve tanımlamalar doğrultusunda insan bir "makine" ye benzetilip; insanın özünde "ne" olduğu, "makine" benzetmesiyle açıklanmaya çalışılıyor.

Mark Twain, diyaloglar ilerledikçe "İnsan bir makinedir" ana düşüncesine tekrar tekrar dönerek bu savını daha da derinlemesine, örnek olaylar yaratarak, açıklıyor.

Twain bu eserde "insan ruhunu" ele alarak; insan ruhunun tatmin edilmesinin en temel dürtü olduğunu, diğer her şeyin bu dürtü etrafında şekillendiğini göstermeye çalışıyor. İyilik ve fedakârlık olarak gördüğümüz birçok hadisenin aslında sadece "kendi ruhumuzu tatmin etmenin" bir yolu olduğunu gözler önüne örneklerle birlikte seriyor.

İnsanın karar verme ve seçim yapma süreçlerini ele alıp bu süreci tamamlarken "özgürlük" kavramının bu sürece etkisini, ne kadar "özgür" davranabildiğini anlatıyor.

Özellikle karar verme, seçim yapma ve zeka konularında insan ve hayvan karşılaştırması yapıp, insanla hayvan arasındaki farklılıklara ve benzerliklere hatta bazı noktalarda hayvanların üstünlüğüne değiniyor.

Mark Twain'in bu eserde ele aldığı "ruhun tatmini", "bencillik" ve "fedakarlık" gibi kavramların işleniş biçimini, Twain'den sonra başka eserlerde de görebiliyoruz.

Mark Twain'in bu kitabı, kendimize, insan hakkında "bildiklerimiz"e, insan'ın manevi değerlerine ve içinde yaşadığımız topluma bakış açımızı değiştirebilecek nitelikte bir eser. Okuma listenize eklemenizi öneririm.




Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

En Son Eklenen

Sefillik...